Φυσικό Περιβάλλον

Ανακοινώσεις

Μουσεία Νομού

Χάρτης

Φυσικό Περιβάλλον

Όρη
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της μορφολογίας του νομού είναι οι ψηλές οροσειρές στο βόρειο κυρίως τμήμα του. Έτσι, τα φυσικά όρια του νομού διαμορφώνονται από τα βουνά Καρβούνια, Τίτανον, Όλυμπος, Κάτω Όλυμπος, Όσσα, Μαυροβούνι, Φυλλήιο, Χαλκοδόνιο ή Κυνός Κεφαλαί, Ναρθάκι ή Κασσιδιάρης, Τιτάνιο ή Δοβρούτσι και Οξυά.

Ανάμεσα στα βουνά απλώνεται το ανατολικό τμήμα της μεγάλης θεσσαλικής πεδιάδας, η οποία περιέχει την κάτω κοιλάδα του ποταμού Πηνειού και τις κοιλάδες των παραποτάμων του Τιταρησίου και Ενιπέα. Με αυτόν τον τρόπο σχηματίζεται η πεδιάδα της Λάρισας, την οποία διαδέχονται βορειότερα οι πεδιάδες του Τυρνάβου και της Ξηριάς στην περιοχή της Ελασσόνας. Στα νότια ανοίγονται οι πεδιάδες των Φαρσάλων και προς το Αιγαίο η πεδιάδα της Αγιάς

Ποταμοί
Το νομό Λάρισας διατρέχει ο Πηνειός ποταμός, ο οποίος εισέρχεται στην πεδιάδα της Λάρισας από τα στενά του Καλαμακίου και εκβάλλει στο Αιγαίο στη θέση Τσάγεζι. Τα στενά του Καλαμακίου, της Ροδιάς και των Τεμπών δημιουργήθηκαν καθώς η πεδιάδα της Λάρισας χαμήλωνε (με ρυθμό 1,5μ/1.000χρόνια) και ο Πηνειός δημιουργούσε επιχώσεις γύρω από την κοίτη του.

Με αυτόν τον τρόπο ο ποταμός διατήρησε την έξοδο του στο Αιγαίο, ενώ το νότιο αποστραγγιστικό του δίκτυο διοχετευόταν στην Κάρλα, μέχρι την αποξήρανση της. Σήμερα το σκοπό αυτό εξυπηρετεί το ρέμα Ασμάκι. Στη διάρκεια της διαδρομής του μέσα στο νομό, ο Πηνειός δέχεται τους παραποτάμους του Τιταρήσιο, Παλιομάντανο, Βουλγάρα, Σαραντάπορο, Ελασσονίτικο, Ξεριά, Σμολιώτικο, Ενιπέα.

Λίμνες
Η Βοιβηίς ή Κάρλα, αρχαία λίμνη πιθανότατα τόσο παλιά όσο και η λεκάνη της Λάρισας, αποξηράνθηκε το 1961. Η έκταση της γνώρισε έντονες αυξομειώσεις, από το μέγιστο των 114.000 στρ. ως την πλήρη αποστράγγισή της. Στη θέση της απέμειναν 180.000 στρ. περίπου, γόνιμης γης που η εντατική τους καλλιέργεια από τη δεκαετία του ‘60 και έπειτα προσέδωσε στη Θεσσαλία την προσωνυμία του «Σιτοβολώνα της Ελλάδας».

Η επίσης αρχαία λίμνη Ασκουρίς, ο Νεζερός των Μέσων και Νεότερων χρόνων, που απλωνόταν σε έκταση 4.000 στρ. στο οροπέδιο της Καλλιπεύκης του κάτω Ολύμπου, σε υψόμετρο 1235μ. αποξηράνθηκε επίσης το 1907. Στις μέρες μας γίνεται προσπάθεια για την αναδημιουργία της λίμνης Κάρλας.

Έτσι, η μοναδική φυσική λίμνη που απομένει σήμερα στο νομό είναι η λίμνη του Μάτι του Τυρνάβου, που αν και μικρή σε έκταση (250 στρ), αποτελεί τον πυρήνα ενός οικοσυστήματος, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα το οποίο ήδη κινδυνεύει να εξαφανιστεί.

Για την άρδευση των καλλιεργειών στο νομό έχουν δημιουργηθεί σε διάφορα μέρη ταμιεύτηρες νερού, όπως οι ταμιευτήρες της Κάρλας, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις προσελκύουν πολλά υδρόβια πουλιά.